Ağız ve Yutak Hastalıkları:Stomatitis-Glossitis-Gingivitis
Hastalık sebebi nedir?
Stomatitis (ağız mukozasının iltihabı), glossitis (dil etinin iltihabı) ve gingivitisin (diş etinin iltihabı) sebebleri oldukça fazladır ve bunların sonucunda doku bozulmaları, ülserleşmeler ve sekunder enfeksiyonlar görülebilir.
Genel olarak bu rahatsızlıklar kedilerde daha sık olarak ortaya çıkar.
Hastalığın nedenleri olarak şunlar sayılabilir,
Diş taşları
Gıdaya karşı aşırı hassasiyet
İlaç etkilenmeleri
Kedi eosinophilic granuloması
Yetersiz bağışıklık(uzun süreli bağışıklığı düşüren ilaç tedavileri)
Bakteriyel hastalıklar(gram pozitif veya negatif baktariler)
Viral hastalıklar(herpes virüs, calici virüs, leukemia virüs)
Mantar hastalıkları(Candidiasis, Blastomycosis, Cryptococcosis)
Metabolizma hastalıkları(üremi, diabetes mallitus)
Tümörler
Beslenme bozuklukları
Yakıcı veya tahriş edici kimyasallar
Kemoterapotik ilaçlarla tedavi
Yabancı cisimler(bitki parçaları, kemik parçaları, kabuklar)
Böcek sokmaları(arı, örümcek, akrep)
Hastalık nasıl gelişir?
Bu tür lezyonların oluşmasında bir dizi neden vardır. Bu nedenler arasında ağızdaki mikroorganizmaların miktarı, ağız boşluğunun travmaları, ağız ısısının sık sık değişmesi sayılabilir. Bu tür durumların sebeb olduğu ağız hastalıklarına karşı başlıca savunma tükürük ve sistemik bağışıklık sistemidir. Bu sistemde oluşan savunma yetersizliği normalde hastalık yapmayan ağız içi mikroorganizmaların ikincil hastalıklar yapmasına neden olabilir.
Kronik seyirli hastalıklar da, epitel hücrelerinin onarılmasını, yenilenmesini ve çoğalmalarını engelledikleri için ağız enfeksiyonlarına neden olmaktadır.
Diabetik hastaların ağız kuruluğu ve susuzluktan dolayı ağız enfeksiyonlarına yakalanma oranları daha yüksektir.
Ağızda bulunan hastalık yapıcı mikroorganizmalar eğer vücutta üremi söz konusu ise üreyi amonyağa çevirirler. Başka bir deyişle ürenin yüksek seviyelere ulaşması hücreleri yıkan seviyelerde amonyak üretilmesine neden olur. Oluşan amonyak doku iyileşmesini engeller, kanamaları ve ülserleri artırır. Bu arada bağışıklık sistemi zayıflar. Bunun neticesinde ağızda ülserler ve iltihaplanmalar görülür.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Hasta dikkatlice incelenmeli ve lezyonların sistemik bir hastalıktan mı yoksa ağız boşluğunda lokalize olmuş bir hastalıktan mı kaynaklandığı ayırt edilmelidir.
Genel olarak semptomlar şunlardır.
İştah azalması
Nefesin pis kokması
Salya artışı
Anormal çiğneme haraketleri
Yutma güçlüğü
Kusma ve kusma benzeri haraketler
Diş etleri ve ağızda kanama
Ateş
Depresyon
Burun akıntısı ve aksırma
Nasıl önlem alabiliriz?
Özellikle beslenme konusunda dikkat etmeliyiz. Çünkü sebeblerin en büyük paya sahip olanı beslenmedir. Ayrıca ağız bakımı ve diş temizliğide hastalığın oluşmasını engelleyici faktörlerdir.
Diğer önemli bir konuda evde detarjan ve kimyasal madde gibi tahriş etkisi yüksek maddeleri açıkta bırakmamaya özen gösterilmelidir.
Sonuç
Sistemik hastalıklar dışında oluşan ağız hastalıkları erken tespit edildiğinde çoğunlukla tedavi edilebilir.
Ancak gecikilmiş vakalarda özellikle ileri gingivitislerde tam bir iyileşme mümkün olmayabilir. Bu nedenle düzenli aralıklarla diş temizliği ve ağız kontrollarının yapılması gerekir.